Natuurkundigen hebben verf ontwikkeld die minimaal 1.000 jaar meegaat. Het geheim? De formule is gebaseerd op een felblauw Maya pigment dat na meer 1.000 jaar nog steeds zichtbaar is op muren van hun oude tempels. “Dit pigment is eeuwenlang in de vijandige omstandigheden van de jungle bewaard gebleven,” vertelt onderzoeker Eric Dooryhee. “Wij proberen het na te maken om zo nieuwe materialen te maken.” Jarenlang bestudeerden Dooryhee en zijn collega’s de Maya-verf met röntgenstraling, zodat ze de structuur van de atomen konden bepalen, waardoor ze de verfstructuur hebben achterhaald.
De meeste organische kleurstoffen gaan na enige tijd verloren, maar het helderblauwe pigment van de Maya’s is opmerkelijk sterk. Niet alleen doorstond het regen, hitte en licht, maar ook sterke zuren en oplossingen in het laboratorium. Ze maakten de verfstof door wierook van hars te verbranden en gebruikten vervolgens de hitte om een mengsel van indigoplanten en klei (palygorskiet) te verhitten. De molekulen van de indigoplanten kropen tijdens het verhitten in de klei en vulden zo alle kleine gaatjes op. Hierdoor kon de kleur niet verdwijnen. De klei beschermt vervolgens het blauwe indigo tegen bijvoorbeeld extreme weersomstandigheden.
Dooryhee wilde het kunstje van de Maya’s natuurlijk dolgraag herhalen. Maar dan wel op een manier waar wij tegenwoordig iets aan hebben. Hij combineerde indigo met de poreuze stof zeoliet. Zeoliet wordt tegenwoordig veel gebruik voor het maken van bijvoorbeeld cement. Door deze stoffen te combineren ontstond er een nieuw soort: eeuwige verf. Volgens Dooryhee is deze verf zeer geschikt voor het restaureren van schilderijen en zou ook heel goed gebruikt kunnen worden voor het vervaardigen van gekleurd cement.
De Maya’s ontwikkelden de kleurstof ongeveer 1.700 jaar geleden, archeologen ontdekten het opnieuw in de oude Maya stad Chichen Itza in 1931. Maya’s gebruikten de verf voor kunst en voor regenrituelen. Recent bewijs suggereert dat ze voorwerpen en mensen die als offer dienden, blauw verfden en in een diepe natuurlijke waterbron, de heilige cenote, gooiden, zodat de regengod Chak het offer met regen zou belonen.
De stoffen die de Maya’s in de verf stopten, werden door hen als helend beschouwd. Het is dan ook logisch dat zij juist de offers voor de regengod van deze ‘helende’ verf voorzagen: Chak was met zijn regenbuien in staat om ook het land te helen.
Bronnen:
• Scientias.nl: Stevig verfje: met dank aan de Maya’s. http://www.scientias.nl/stevig-verfje-met-dank-aan-de-mayas/13807
• Fox News: X-Rays Reveal Secret of Ancient Maya Dye. http://www.foxnews.com/scitech/2010/07/27/x-ray-study-reveals-secrets-ancient-mayan-technology/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten